Bagan dag 2, 3 en 4

Bagan dag 2

Tijdens de tweede dag hebben van de Tour de Bagan hebben we de tempel en stupa’s verder verkent op onze fietsjes en hebben een aantal hele mooie minder druk bezochte tempels gezien.

Een aantal hadden zelfs nog de originele zandstenen Boeddha beelden en muurtekeningen. Alle tempels bevatten namelijk wel een Boeddha maar vele zijn moderne betonnen Boeddha’s in felle kleuren (beetje kitch), die de originelen vervangen. Er is namelijk een grote aardbeving geweest en die heeft veel van de tempels en stupas kapot gemaakt dus ze hebben veel gerestaureerd of volledig nieuw herbouwd.

Bij iedere tempel staan Birmesen van de omringende dorpjes die je van alles proberen te verkopen.  Polaroids zijn een leuk cadeau voor ze en voordat je het weet komt het hele dorp naar je toe omdat ze ook zo’n foto willen hebben. Iedereen wil met jou op de foto en heb je zo het perfecte gezinnetje. Maar zoals altijd krijg je de leukste tips en blijven de mensen erg aardig.

Tijdens het heetst van de dag bezoeken we de bekende zonop- en zonsondergang tempel, de Shwesandaw Pagoda, nu zo goed als verlaten. Je ziet ook hier heel veel jonge kinderen met spulletjes lopen, ze stoppen massaal met school omdat verkopen aan toeristen veel meer oplevert, eeuwig zonde hopelijk pakken ze dit in de toekomst aan, als ze dit kunnen. Het is wel verbazend hoe goed 7 jarige al Engels kan spreken met woorden die ze van de toeristen leren. Birmees is echt heel moeilijk, verder dat Mingalabar, ‘hallo’ , zijn wij nog niet gekomen. De namen zijn  hier ook bijna niet uit te spreken en heel veel heten naar de dag van de week dat ze geboren zijn en hebben twee keer dezelfde naam. Met een van de verkoopsters raken we aan de praat. Ze heeft al goede zaken gedaan. Ze komt uit de stad Nyaung-U en komt uit een groot gezin van 9 kinderen. Ze is blij dat de toeristen welvaart brengen en meer werk maar ze vind dat er ook nadelen aan zijn. Zo dragen zowel de mannen al vrouwen tradionele lange rokken dat staat mooi en netjes vind ze. Door de komst van de toeristen, waarbij heel veel vrouwen broeken in alle maten dragen, lang en kort, zijn sommige Birmese vrouwen, vooral in de grotere steden, die ook gaan doen. Ze spreek hier schande over, dat staat niet netjes.

We lunchen in een plaatselijk tentje net buiten Old Bagan (letterlijk: een paar houten palen met zeil erover gespannen). Je besteld je eten bij wat kleine jongetjes, die vervolgens je bestelling vanaf jouw tafel doorbrullen naar de keuken. Het eten hier was minder: Pim’s zoetzure kip was niet bijzonder maar Eef’s Shan Noodles des te meer. Dit waren noodles geserveerd met iets dat leek op abrikozenjam, maar dat was het duidelijk niet, want de vlammen vlogen uit je reet van deze culinaire sensatie!

Voor de zonsondergang bezoeken we een meer afgelegen tempel, toen we aankwamen waren we 1 van de eersten maar al snel loopt het vol met andere toeristen die per taxibussen, ossenkarren en auto’s aan komen zetten en uiteraard de mede fietsers. Vanaf deze tempel heb je een prachtig uitzicht over de bekende tempel die inmiddels afgeladen vol is met toeristen, alle terrassen staan vol, dan zitten wij toch maar luxe.

We hebben nu een hoofdlamp op Pim zijn fiets en een lampje tussen Eef’s bagage als achterlamp dus we vallen iets meer op. Misschien ook maar goed wat het is wederom een behoorlijk eind fietsen drukker als gisteren omdat we in het “spitsuur” zitten

Moe van twee dagen intensief bezig zijn en gezien het tijdstip (na 21.00 uur gaat bijna alles dicht) besluiten we het eten dicht bij huis te houden en gaan we eten bij het restaurant om de hoek en het blijkt zelfs een short cut naar ons hotel te hebben.

We gaan vroeg naar bed en Pim heeft besloten morgen om 5:45 uit zijn nest te komen om naar de Shwesandaw Pagoda te fietsen om de zonsopgang te zien. Eef slaapt liever uit.

Bagan dag 3

Dag 3 begint dus voor Pim iets eerder als voor Eef omdat die het weer in zijn hoofd had gehaald om de zonsopgang te fotografen. Krakend en piepend van de spierpijn van de vorige dagen staat hij op om zich vervolgens met zijn krakende en piepende fiets richting de Shwesandaw Pagoda te begeven. Moest nog doorfietsen ook om niet te laat te komen.

Maar eenmaal daar aangekomen blijkt het allemaal de moeite waard, wat een prachtig gezicht! Terwijl je op de achtergrond een monnik vanuit een nabij gelegen klooster mantras hoort mijmeren wordt het langzaam licht en doemen de tempels en pagoda’s op in verschillende lagen in het landschap omgeven door de ochtendnevel. De kleuren veranderen voordurend van rood naar geel en tenslotte doemen de luchtballonen vanuit het noorden op uit de mist en glijden deze langzaam over de tempels. Werkelijk prachtig! En gelukkig ook niet zo druk als de zonsondergang. Morgen gaan we weer en gaat Eef ook mee!

De rest van de morgen besteden we aan het plannen van de middag, de volgende dag en het vervoer naar Mandalay op 13 januari. We vinden een leuk klein bureautje aan de hoofdstraat van New Bagan. Hier werkt een oudere vrouw die bijzonder goed kan multitasken. Terwijl ze met ons doorneemt wat wij allemaal willen en wat dat kost, regelt ze nog even een paar vliegtickets voor een paar duitsers en legt ze een amerikaan uit dat ie niet goedkoper kan reizen naar een of ander dorpje ect. Een volgekalkt kladblaadje later zijn we eruit: we gaan vanmiddag met een bootje over de Irriwaddy rivier naar de Kyauk Gu Min Temple op en neer.  Morgen hebben we de hele dag een taxi ter beschikking en gaan we na de zonsopgang op de Shwesandaw Pagoda naar Salay, een dorpje 30 km ten zuiden van Bagan, een religieus centrum. ‘s Middags gaan we dan naar de beroemde Mount Popa, ook een religieus centrum.

We worden om  13:00 opgehaald en vergeten bijna te eten, dus we vragen 1 van de jongetjes te voor het hotel werkt of het mogelijk is om “take away food” mee te nemen van dat restaurant bij ons op de hoek. We bestellen wat loempia’s van de kaart, maar “take away” werd blijkbaar niet begrepen, want de ober komt alles netjes op borden op een dienblad serveren bij ons op de stoep voor ons bungalowtje. Maakt niet uit, we hebben nog tijd, dus we picknicken op de stoep en netjes om 13:00 staat de taxi klaar die ons naar de oever van de rivier brengt waar ons bootje klaarligt. Op de oever is veel bedrijvigheid met mensen die de was aan het doen zijn, of zichzelf aan het wassen zijn De boot blijkt een flink schip te zijn voor een tweeen alleen. Wat een luxe! Dit gevoel van luxe vergaat echter snel, samen met onze trommelvliezen, wanneer de motor wordt gestart. Enfin, nu zien we Bagan ook eens van het water. Er blijkt echter weinig te zien, want de Irriwaddy rivier is zo enorm breed dat vanaf het bootje alle mensen  op de oevers stipjes in de verte zijn. Na een uurtje varen komen we bij de Kyauk Gu Min Tempel, deze tempel is bijzonder omdat deze tegen een rotswand is aangebouwd en via de temple kun je in een grot in met een aantal nissen die als meditatieruimte gebruikt werden. Na verwelkomt te worden door (weer) een mega verguld Boedha beeld in de hoofdruimte, kruipen we met een zaklamp door een paar smalle lage donkere gangetjes met nissen en muurschilderingen. We voelen ons net even Indiana Jones. Wel opvallend dat het licht opeens wel werkt als een lokaal iemand tot Boeddha komt bidden?   

Na de bootrit terug bezoeken we nog een paar tempels op de terugweg richting New Bagan. We stoppen ook even bij een tempel die nog in gebruik is waar we nieuwsgierig naar waren.  Hier hoor je ‘s morgens de melodie van de klokken van de Big Ben. We weten nog steeds niet waarom, overblijfsel uit het koloniale tijdperk wellicht? In deze tempel is een soort offerfeest gaande waarbij de mensen hun offer allemaal in een enorme ketel deponeren bij de ingang, erg interessant. Over het algemeen vinden wij het Boedhisme toch wel een erg ingewikkelde religie om te begrijpen met ontzettend veel verhalen, tradities en ook veel invloeden van lokale natuur godsdiensten.

Wij vragen hierna aan onze chauffeur om ons ergens ongeveer op loopafstand van een uur van het hotel te droppen om in het laatste uur licht nog wat door de omgeving te wandelen richting het hotel. We struinen tussen de tempeltjes door richting de rivier. Onderweg komen we een groepje vrouwen tegen die een soort peulvrucht aan het oogsten zijn en het kaft van het …euh de peulvrucht aan het scheiden zijn. Ze vinden het hartstikke leuk om op de foto gezet te worden en van ons krijgen ze een Polaroid van zichzelf. Een stukje verder wordt ons pad gekruist door een kudde geiten. We volgen het pad verder en merken dat we inmiddels achtervolgd worden door de kudde, het pad moet wel richting een dorpje gaan. Het pad komt inderdaad uit op een t-splitsing waar we vriendelijk begroet worden door een een aantal dorpsbewoners en een koe die net terugkomen van de rivier richting hun dorpje, Mingalabar! We volgen de mensen richting hun dorpje. Een prachtig authentiek dorpje, met een paar koeien achter een bamboo omheining, een kudde geitjes dus, een varken, rieten hutjes een plaatselijke tempel waaruit mantras te horen zijn, echt een plaatje! En dat zo dicht bij het massa toerisme met z’n dure hotels en touringcars enzo.

We krijgen van wat plaatselijke mannen nog wat te drinken aangeboden, echt heel gastvrij en lief de mensen hier. We proeven wel, maar omdat we niet weten wat het is durven we het niet op te drinken, wel sneu, maar we kunnen niet riskeren dat we dadelijk een week aan de dunne zitten. (red. Pim: later komen we er achter dat dit het sap uit de palmbomen is, dus hadden we wel kunnen drinken, maar ik vind de palmwijn variant persoonlijk lekkerder ;-)). We lopen door wat akkertjes het laatste stukje naar ons hoteltje en we gaan weer vroeg naar bed want morgen staat de taxi weer om 5:30 klaar voor de zonsopgang.

Bagan dag 4:

5:00: KNOK, KNOK,  morning sir, taxi ready…. GLOEIENDE, GLOEIENDE, NOG VROEGER!!! Dus wij snel aankleden en weer richting de Shwesandaw Pagoda. Nog pikkedonker als we daar aankomen, met de zaklamp naar boven. Boven zijn er alleen nog maar een stuk of 5 slaperige backpackers, boven ons de sterrenhemel en de monnik begint weer met zijn mantra’s……wat een rust.….dat zal snel veranderen. Een half uurtje later is het gedaan met de rust, een volle touringcar japanners bestormt luidruchtig de pagoda met high power super LED zaklampen van 1.000.000 Watt en statieven met spiegelreflexcamera’s met telelenzen waarmee ze heel het uitzicht barricaderen. Pim  had die van hem met voortschrijdend inzicht alvast maar even weggezet. Verblind door het licht en het lawaai vluchten de backpackers een terras naar beneden en blijven wij achter tussen de japanners. Waar we overigens niet tussen mistaan met onze camera’s en statieven…… hmmmm, gisteren was het toch iets relaxter hierboven, maar de zonsopgang hier blijft prachtig om te zien.

Salay

Na het ontbijt terug in het hotel gaan we richting Salay. Dit dorpje 30 km onder Bagan is een religieus cenrum en heeft zo’n 50 kloosters in verhouding tot 7000 inwoners! We rijden New Bagan nog maar net uit en we stuiten al op een cadeautje: de ShinPyu ceremonie. Bij het Boedhistisch geloof gaat elk kind voor in elk geval een periode en soms voor het leven het klooster in als “novice” om bekend te raken met de leer van de Boedha “de Dhamma” Om dit te vieren vindt er een optocht plaats waarbij de kinderen verkleed als prins met zijden gewaden op ossenkarren en paarden door het dorp gereden worden. Heel bijzonder om te zien.

We rijden verder door vele dorpjes met hutjes met muren van gevlochten palmbladeren, vlaktes met palmbomen en droge rivierbeddingen. In Salay aangekomen zien we het prachige oude houten klooster vol prachtig houtsnijwerk, zowel aan de binnen als aan de buitenkant. Binnen is een museumpje gevestigd met antieke Boeddhas en meubels. Naast dit klooster staat een ander minder mooi klooster, maar hier wonen nog wel monniken. Een oude monnik nodigt ons uit om binnen te kijken. Binnen staat een bescheiden schrijn voor Boeddha en hangen er interessante oude foto’s. Ook moeten we natuurlijk van hem en offer achterlaten voor de Boeddha in de vorm van 1000 Kjat (1 dollar).

Aan de overkant van de weg staan ook veel tempels en kloosters met nog wat oude koloniale gebouwen ertussen, die moeten we natuurlijk ook even zien. We maken nog een paar foto’s van een paar mini novice monnikjes en geven ze een Polaroid, al snel hebben we een hele club mini monnikjes op sleeptouw die ons van alles willen laten zien. Ze geven er ook uitleg bij, maar daar snappen we natuurlijk helemaal niks van, maar ze willen graag op de foto! Op een gegeven moment komen er nog meer bij die onze handen vastpakken en ons ook ergens anders naartoe willen brengen, ze krijgen er nog ruzie over ook. Dan maakt er 1 een stuurgebaar: brrrr, brrr. Aha! En daar komt net de taxi aanstormen. Taxichauffeur in de stress: have to go, no time, 1 hour to mount Popa! Tja, had ie maar een tijd af moeten spreken toch. In elk geval in zekere zin gered door de taxichauffeur, anders hadden we echt niet geweten hoe we van die hordes monnikjes af waren gekomen :-).

Mount Popa

Mount Popa is een soort Birmese Olympus berg, het spirituele hoofdkwartier van de 37 “nat” goden, de goden van een pre-boedhistische natuurgodsdienst. Het ligt op een steile rotspunt, een uitgedoofde vulkaan, waarvan de top te bereiken is via een trap met 770 treden. Leuk detail is dat deze treden bevolkt worden door hordes apen. Waarvoor je voor 500 Kjat wat snacks kunt kopen om ze te “voeren”. Maar als je niet oppast komen ze het zelf wel halen. De uitdrukking “brutale apen” is hier geheel op zijn plaats. Hoe het verder was boven op de berg na het trotseren van de 770 treden. Tja, de Lonely planet beschreef de ervaring nog het best: “als het bekijken van een buitenlandse film in een vreemde taal zonder ondertiteling”. Overal staan boven kleine tempeltjes met naast Boedda beelden ook beelden van andere goden, die er uit zien als gewone mensen, vaak geplaatst en een soort setting met een bed of een stoel of iets anders. Dit doet vermoeden dat het hier gaat om het bijpassende verhaal bij de godheid. Ook weer veel kitch met goud en gekleurde knipperende kerstverlichting. Als er Birmesen voorbij komen steekt een man op een stoeltje een heel verhaal af in het Birmees, ik neem aan dus het verhaal over de betreffende godheid. Ook laten de Birmesen geld offers achter bij deze godheden en Boeddhas, waardoor sommige Boeddhas als een soort Dagobert Duck op een berg met geld zitten. Dat komt bij ons ook een beetje vreemd over, gaat de verlichting van de Boeddha niet over het loskomen van alle materiele verleidingen? Nou ja , we gaan  niet hypocriet doen, het vaticaan zit ook niet op zwart zaad  toch, maar het ziet er wel apart uit en die stupa’s vergulden ook niet uit zichzelf ;-).

In elk geval wel erg interessant om te zien, niet mooi, maar wel authenthiek, dit is echt Birmese cultuur met een mix van Boedhisme en natuurgodsdienst. Ook gelukkig heel weinig toeristen hier op dit tijdstip.

Op de terugweg moeten we natuurlijk nog wel even stoppen bij een soort van winkeltje aan de kant van de weg, want taxichauffeur moet ook nog wat aan commissie verdienen natuurlijk ;-). Maar dit blijkt harstikke leuk: een grote os wordt ingespannen voor een molentje om te laten zien hoe pinda’s gemalen worden voor de olie. Je mag hem aaien, hij is heel schattig en hij lebbert gelijk heel Eef d’r arm af met z’n tong van 30 cm. Daatna klimt er een man in een palmboom om palmsap af te tappen (zo komen we er dus achter wat voor drankje dat dat was wat we aangeboden kregen in dat kleine dorpje bij Bagan) Dit is echter hier nog maar het begin van het procede, want hier maken ze er palmsuiker van en vervolgens hiervan weer snoepjes met kokos en ook palmwijn. We kopen wat van beide, palmsnoepjes voor Eef en palmwijn voor Pim, voor ieder wat wils ;-).

Het is inmiddels donker wanneer we weer terug zijn in het hotel. We besluiten de laatste avond rustig aan te doen. We moeten nog eten, maar we zijn zo moe, dat we geen zin hebben om naar het restaurant te gaan. Is eens proberen of we voor het diner ook gebruik kunnen maken van de “room service” van het restaurant op de hoek als gisteren middag. Dat kan! Het eten wordt netjes gebracht en al snel staat het bed in onze bungalow vol met dienbladen. Haha, diner op bed!

De dag erop zijn we naar Mandalay gereden waar we nu nog zijn. Later meer hierover.

Groetjes,

Eef en Pim